Tüm dünyada en çok tercih edilen içkilerden biri olan şarap, alkollü bir içecek olmasının ötesinde sahip olduğu özgün kültürle de insanların ilgisini her zaman çekmeyi başarmıştır. Çünkü şarap kültürü içinde; kadeh ve içim şeklinden, saklanma koşullarına ve yemeklerle olan ilişkisine kadar birçok farklı detay barındırır. Bu detayların yanında keyifli bir şekilde şarap içmenin ön koşulu ise kesinlikle “iyi şarabı” seçebilmekten geçer.
Peki, şarap seçimi yaparken göz önünde bulundurmanız gereken detaylar neler?
Şarap Seçimi Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Şarap satın alırken dikkat etmeniz gereken unsurların en önemlisi şarabın eskitilmeye elverişli olup olmadığıdır diyebiliriz. Diğer önemli husus ise şarabın satın alındığı mekanın sahip olduğu saklama koşulları. Çünkü doğru saklama koşullarına sahip olmayan şarapların maalesef ki bozulma ya da özelliklerini yitirme riski var.
Kimi ürünlerin etiketlerinde ise şarap seçimi konusunda yardımcı olmak için tüketilmesi önerilen son tarih belirtilir.
Şarap seçiminde dikkat etmeniz gereken diğer faktörleri ise aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
- Şarap şişelerinin dik durmaması gerektiğinden raf yerine depoda yatık bekleyen ürünleri talep edebilirsiniz.
- Şaraplarda rengin aşırı parlak ya da bulanık olmamasına dikkat edebilirsiniz.
- Bunların yanında, şarabı satın aldığınız ortamın çok sıcak ya da çok soğuk olmamasını da göz önünde bulundurmanızı öneririz.
Yemek Şarap Uyumu
"Beyaz şaraplar beyaz etlerle, kırmızı şaraplar kırmızı etlerle, tatlı şaraplar ise tatlılarla uyumludur.”eşleşmesi yerini günümüzde çok daha yenilikçi ve detaycı bir yaklaşıma bırakıyor. Yeni yaklaşımla beraber şarabın özellikleri (alkol, asit v.b.) ve yemeğin özellikleri (yağlı, baharatlı v.b.) göz önüne alınıyor. Birinin diğerinden daha baskın olmadığı seçimler yapılarak şarap ve yemek arasında mükemmel uyum yakalanmak isteniyor.
Buna yönelik olarak aşağıda çeşitli yemek türleri ve şarap seçimi konusundaki ilişkiye göz atabilirsiniz.
Balık Türleri ile Şarap
Balık türlerinin sek ya da yarı sek beyaz şaraplarla tercih edilmesi doğru olur.
Özellikle gövdeli beyaz olan; Nodus Chardonnay, Nodus Narince, Artı Narince Chardonnay, Artı Sauvignon Blanc, Anfora Narince, Anfora Chardonnay ve Trio Beyaz, Sava Premium Beyaz, balık ve şarap arasındaki uyumu yansıtır.
Tarif ve Şarap Önerisi
Çok az domates ve mantar ilavesiyle yağlı kağıtta fırına verilerek pişirilen levrek filetosuna Senfoni Sek Rose, Sava Classic Roze en iyi şekilde eşlikçi olacaktır.
Izgara lüfer, çipura ve buğulama hamsinin yanına ise Anfora Chardonnay Reserve ve Anfora Chardonnay son derece yakışır.
Kabuklu Deniz Ürünleri ile Şarap
Midye ve ıstakozlar ile Nodus Fume Blanc, Artı Sauvignon Blanc, Meridies Narince, Anfora Sauvignon Blanc, Mulier Misket, Senfoni Sek Beyaz ya da Sava Classic Beyaz yudumladığınızda aralarındaki muhteşem uyumu hissedebilirsiniz.
Beyaz Et ile Şarap
Tavuk yemeklerine; meyvemsi ve aromatik beyaz sek ve yarı sek şaraplar ya da roze ve genç kırmızı şaraplar da eşlik edebilir.
Kaz ve ördek yemekleriyle ise Anfora Trio Beyaz, Anfora Narince, Artı Narince Chardonnay, Anfora Chardonnay gibi şaraplar başta olmak üzere taneni fazla olmayan Anfora Kalecik Karası, Senfoni Sek Kırmızı, Sava Classic Kırmızı tercih ettiğinizde kusursuz uyumu yakalayabilirsiniz.
Kırmızı Et ile Şarap
Kırmızı et yemeklerine eşlik eden şaraplar, hafiften ağıra doğru sıralanabilir.
Senfoni Sek Kırmızı, Anfora Trio Kırmızı, Anfora Öküzgözü-Boğazkere, Anfora Merlot, Anfora Cabernet Sauvignon, Anfora Shiraz, Grand Reserve gibi şaraplar, kırmızı etle nefis bir uyum yakalamanıza yardımcı olur.
Av Etleri ile Şarap
Av etleri ile Anfora Shiraz ve Anfora Kalecik Karası mükemmel bir uyum yakalamanızı sağlar.
Senfoni Roze yerine artı roze yazılabilr
Zeytinyağlılar ve Yoğurtlular ile Şarap
Zeytinyağlı ve yoğurtlu mezeler için Senfoni Sek Kırmızı ideal olup gurmeler tarafından uyumu tescillenmiştir. Parlak ve canlı pembe rengiyle Senfoni Sek Rose; taze bakla yemeği, kabak çiçeği dolması gibi zarif lezzetleri olan yemeklere hoş bir şekilde eşlik eder. Özellikle kırmızı biber ve tereyağına boğulmamış, yoğurdu ve sarımsağı dengeli olarak sunulan mantı eşliğinde Senfoni Sek Kırmızı ve Anfora Shiraz’ın uyumu damağınızda eşsiz bir tat bırakır.
Yemek ve şarap ilişkisinin yanında şarabın içildiği sıcaklık, şaraptaki farklı aromaları almak ve tadına varabilmek için çok önemli. Bu nedenle “Şarap Hangi Sıcaklıkta İçilir?” sorusunun cevabını sizlerle paylaşmak isteriz.
Şarap Hangi Sıcaklıkta İçilir?
Şarapların içilme sıcaklıklarıyla ilgili ince detaylar vardır. Şaraplar çeşitlerine ve farklı özelliklerine göre farklı sıcaklıklarda içilebilir.
Beyaz ve Roze Sek Şaraplar:
Şarap, ağızda asit ve alkol dengesi oluşturur. Asit dengesi soğuk veya sıcak ortamda değişmez. Alkol ise soğuk ortamda yumuşak ve tatlı; sıcak ortamda ise acı ve yakıcı olur. Mesela buzlukta beklemiş votkayı içtiğinizde bahsettiğimiz o tatlı ve yumuşak tadı alabilirsiniz. Oda sıcaklığında beklemiş votkayı içtiğinizde ise acı ve yakıcı tadı hissedersiniz.
Asit sert olmasıyla ferah bir his verir, kokuların ortaya çıkmasına yardımcı olur. Özellikle yemeklerle şarabın uyum sağlamasında büyük rol oynar. Alkol ise yumuşaktır, asitin sertliğini azaltır. Bu nedenle bazı şaraplar, 14-15 derecede içildiğinde tatlı gibi gelebilir.
Fakat şarap sıcak ise alkol, asit derecesini dengeleyemez. Bunun sonucunda da şarap; ekşi, acı ve yakıcı olabilir. Ayrıca şarap fazla sıcak olunca alkol buharlaşır ve içindeki aromaları örter.
Sonuç olarak şaraptan en iyi tadı alabilmek için beyaz ve roze sek şarapların 8-12 derecede içilmesi tavsiye edilir.
Kırmızı Sek Şaraplar:
Kırmızı şaraplarda; asit, alkol ve tanenden oluşan bir denge vardır.Tanenler buruk bir tat bırakır, ağzı kurutur hatta yanaklara ve diş etlerine yapışır. Üstelik tanenler soğuk ortamda daha da buruklaşır. Tanen ve asit ikilisi, sert oldukları için bu durum alkol yumuşaklığı ile dengelenir.
Sıcaklık ile asit dengesi değişmese bile alkol sıcak, tanen ise soğuk sevmez. Bu ikilinin anlaşma noktası genelde 16-20 derece arasında olur.
- Taneni zayıf olan şaraplar 14-16 derecede yani daha serin içilebilir.
Örneğin: Kalecik karası, Gamay, Cinsault, Grenache. - Taneni orta seviyede olanların ise 16-18 derecede içilmesi uygun olur.
Örneğin: Öküzgözü, Sangiovese, Merlot, Zinfandel. - Taneni belirgin olan şaraplar da 18-20 derece içilebilir.
Örneğin: Boğazkere, Mourvedre, Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc, Malbec, Tempranillo.
Köpüklü şaraplar :
Köpüklü şaraplar için aşağıdaki formül geçerlidir.
Asit + Alkol + Köpük (Karbondioksit)
Köpük = Asit
Asit için sıcaklığın önemli olmadığını söylemiştik fakat köpük konusunda istisna vardır. Çünkü köpük sıcak ise şarap maalesef içilmez hale gelir.
Kısacası köpüklü şaraplar mutlaka 6-8 derecede, yani soğuk içilmelidir.
Yıllanmaya Uygun Beyaz Sek Şarap ve Şampanyalar:
Çok değerli ve yıllanmaya müsait olan beyaz şarapların gövdeleri genellikle zengin olduğu için 12-14 derecede içilebilirler.
Tatlı Şaraplar:
Asit + Alkol + Şeker = 1 asit + 2 tatlı
Dömisek şaraplar ise beyaz sek şarap gibi 10 -12 derecede, tatlı şaraplar veya likör çeşitleri ise daha serin, tıpkı köpüklüler gibi 6-8 derecede içilir.
Şarap Nasıl Saklanır?
Şarabı diğer içkilerden ayıran en önemli özelliklerden biri yaşayan bir varlık olmasıdır. Her şarap; doğar, gelişir, bir süre sonra yaşam eğrisi inişe geçer ve en nihayet canlılığını yitirir. Bu nedenle şarap saklama koşullarına özellikle hassasiyetle dikkat etmeniz gerekir. Çünkü oldukça hassas bir yapıya sahip olan şarap, uygun saklama koşullarında korunmazsa bozulur ve gelişimini sürdüremez.
Şaraba herhangi bir lezzet katkısı olmayan şarap şişelerinin yatık saklanmasının sebebi, mantar tıpanın sürekli şarapla temas etmesini sağlayarak, kurumasını ve çatlamasını engellemektir. Çünkü kuruyan mantar hava geçirmeye başlayacağından, şarabın okside olmasına neden olur. Şarapların saklandığı yerin ısısı şaraplarıyla ünlenmiş Fransız şatolarının taş mahzenlerinin ya da güneş ışığı almayan ve şömine bulunmayan serin odalarının sıcaklığında olmalı diyebiliriz. Bu sıcaklık ise 12-14 derece civarında olur. Mahzenlerin belli oranlardaki nemli ortamı da şarap şişelerinin saklanması için ideal ortamı sağlamak. Nem sayesinde yatık saklanan şişelerin mantarlarının dışarıdan da kuruması engellenir.
Günümüzde ise mahzenlerin görevini, ideal saklama koşullarını sağlayan şarap dolapları görmeye başladı. Özellikle nadir ve değerli şaraplar başta olmak üzere tüm şarapların, şarap saklama dolaplarında korunması önerilir.
Fakat unutmamalısınız ki her şarap uzun süre saklanıp yıllandırılmaya uygun değildir. Yıllandırmaya uygun şaraplarda ise yıllanma süresini belirleyen etkenler vardır. O etkenlerden bazılarını ise;
- Şarabın yapıldığı senenin iklimi,
- Üzüm çeşidi, toprak yapısı,
- Bağcılık uygulamaları ve yapım teknikleri olarak sıralayabiliriz.
Yıllandırma
Tüm kırmızı şaraplar, doğru koşullarda saklanırsa yıllar boyunca tadını korur ve geliştirir. Öte yandan, beyaz şarapların çoğu meyvemsi ve tazeleyici karakterlerini korudukları ilk bir ya da iki yıl içerisinde tüketilmek üzere yapılırlar.
İşte, yıllandırmaya uygun kırmızı şaraplık üzüm çeşitleri:
- Öküzgözü - Boğazkere
- Boğazkere
- Öküzgözü
- Cabernet Sauvignon
- Cabernet Franc
- Shiraz
- Merlot
Beyaz şarapların büyük çoğunluğu, bağ bozumundan sonra birkaç yıl içinde içilmek üzere
üretilmiş olsalar bile yıllanmaya uygun birkaç beyaz şarap çeşidi vardır:
- Narince
- Chardonnay
Şarap Saklama Koşulları
Yıllandırılırken şarapların saklanma koşulları da çok önemli bir nokta. Mahzen planında dikkat edilmesi gereken hususları ise şöyle sıralayabiliriz:
- Şişelerin yatık saklanması ve titreşimsiz bir ortam
- Sabit ısı 15-20 derece.
- Işıktan yalıtılmış bir ortam
- %70 nemli ortam
- Havalandırma